Nieuwsuur
In een klein gezelschap met ook een genodigde mij bekende coffeeshop-detaillist, begon mr. Tim Vis van Spong-advocaten bij het politieke cafe van D66-Amsterdam West in Bos & Lommer over de uitzending van Nieuwsuur, die later om 22.00 op de avond te zien zou zijn. De aanleiding voor de uitzending was het opvragen van informatie, waaruit bleek dat er de afgelopen twee jaar een toename is van uitspraken van schuldverklaring zonder strafoplegging bij coffeeshop-zaken. Zijn confrere Sidney Smeets heeft namelijk ook een bijdrage geleverd aan de uitzending. Het betreft dan ook een superaktueel onderwerp, waar Tim Vis bij meerdere rechtszaken betrokken is & is geweest.
De hypocrisie van de achterdeur.
Tim Vis heeft als mede-auteur bovendien het boek ‘De hypocrisie van de achterdeur, waarom het Nederlandse drugsbeleid onhoudbaar is’ geschreven. ‘Vele politici redeneren nog steeds zo dat er ineens voorgedraaide jointjes achter de toonbank van de coffeeshops tevoorschijn komen’. Overigens komt nog een publicatie van oa zijn hand aan, ‘want er is inmiddels al weer zoveel gebeurd op dit gebied’.
Blowboot.
Een belangrijk kantel-moment qua jurisprudentie is de blowboot-zaak uit Almere in 2012 geweest, die tegenover een politiebureau gevestigd was. Daarbij werd er dagelijks langdurig onder de ogen van de politie vanuit een wit busje de stash voor de coffeeshop aangevuld. Dit ging al jaren zo, totdat twee dienders dat een doorn in het oog werd & ineens een inval deden, waarbij een voorraad van meer dan 500 gram werd aantroffen.
Burgemeester in getuigenbankje.
Bij deze blowboot-zaak werd oa burgemeester Annemarie Jorritsma opgeroepen om in het getuigenbankje plaats te nemen. ‘Het was fantastisch om te zien hoe de burgemeester verklaarde dat er zelfs al in de gemeente gesproken was over hoe de stash voor de blowboot aangeleverd zou moeten worden. Als iedereen in de driehoek wist van deze wijze van toelevering is het curieus te noemen dat ineens een inval werd georganiseerd’. Het OM werd in deze zaak niet ontvankelijk verklaard. Uiteraard speelde toen ook al de Checkpoint zaak uit Terneuzen, waarbij de Hoge Raad uiteindelijk redeneerde ‘zonder papiertje van het OM van geen vervolging blijft er een kans tot vervolging voor coffeeshops’.
Teelt.
Uiteraard werd gevraagd naar de zaak in Bierum over wietteelt zonder strafoplegging. Vis: ‘Laat ik die zaak toevallig goed kennen, aangezien ik een van de advocaten bij deze rechtszaak was. Hierbij verklaarden twee coffeeshops als getuige in de rechtbank al jaren hele goede wiet van John & Ines af te nemen. De gehele verdediging werd vanuit de doelstellingen van het gedoogbeleid opgetuigd & het is baanbrekend en hoopgevend dat de rechter daarin is meegegaan, omdat dit niet een coffeeshop maar de teelt betrof. De hele pers viel er overheen’.
‘Het verwijt van het OM was dat de rechter op de stoel van de wetgever zou zijn gaan zitten met deze uitspraak, maar wij als advocaten stellen dan; nee de rechter gaat alleen over de strafmaat’. Bij een onderonsje met Tim Vis vooraf heb ik begrepen dat het OM een ontnemingsclaim bij deze kwestie door zal gaan zetten. (Curieus dat er in de pers daarover geen enkele berichtgeving te vinden is overigens en een hoger beroep is al aangetekend…)
Gietertje & grote broek.
Tim Vis bepleitte in de kern voor een ontheffingen-systeem voor de cannabis-branche, omdat men aan een ontheffing rechten kan ontlenen en bij een gedoogconstructie niet, dan blijft het een kwestie van ‘kijkt een agent weg of kijkt die niet weg’? Ook als een gemeente zelf de teelt zou gaan willen organiseren is echter wel de kwestie van de strafrechtelijke aansprakelijkheid precair; degene die met het gietertje de planten water geeft blijft strafbaar. Wat dat betreft hebben gemeenten een te grote broek aangetrokken, vind Vis. ‘Deze kwestie kan pas echt veranderen als er een pensionering met een verblijf in Marbella aan de orde is & er ruimte vrij komt in Den Haag’.
Enkelvoudig verdrag.
Alhoewel cannabis op onwetenschappelijke gronden op de lijst met verboden middelen terecht is gekomen met een voorzet van Egypte en de VS, volgens Vis, is er in 2016 bij de VN een update van het Enkelvoudige verdrag uit ’61. Als de VS dat opzegt, omdat steeds meer staten ervoor kiezen om de cannabis-branche te reguleren, is het verdrag een loos verdrag geworden. Dan kan het snel gaan, aldus Vis.
Vis: ‘Overigens weet ik uit een jullie zeer welbekende bron dat er wel een en ander voorbereid wordt in Den Haag’. Op een vraag van mij hoe recht de rug is van D66 met een wietwet bij een mogelijke voor de hand liggende VVD-D66-CDA coalitie ten opzichte van de VVD & het CDA, werd door D66-politici ter plaatse ‘easy’ antwoord gegeven met een ‘dat hangt van de verkiezingsuitslag af’.
De coffeeshopdetaillist had een voor mij weinig interessante inbreng met ‘Minister Opstelten is mijn grote vriend, want ik krijg 14 euro voor een grammetje white widow, laat het maar zo blijven als het is & het gaat erom wat de gek ervoor geeft’. Omdat deze detaillist alle stukken uit Den Haag leest vertelde deze over een brief van zijn grote vriend naar de Eerste Kamer betreft de introductie van ‘een gedoogbeleid in een gedoogbeleid’, waarbij een coffeeshop wel een chromatograaf in de shop mag hebben staan om te zien of de cannabis meer of minder dan 15% THC heeft. Wat uitgesteld is met de aankondiging van een onderzoek, volgens deze detaillist gewoon Haags jargon voor ‘misschien is die 15 % THC maximering toch niet zo’n goed idee’. Curieus genoeg haalt deze detaillist het beantwoorden de Senaat-vragen betreft de strafbaarstelling voorbereidingshandelingen bij hennepteelt cq growshopwet & de betekenis van de door Vera Bergkamp van D66 ge-entameerde THC-hoorzitting door elkaar. Na een opmerking over de verklaarde avonduren-hobby van deze detaillist namelijk ‘bier drinken’ volgde een sympathieke reactie van Vis: ‘Ook dat wordt weer op het bordje van de coffeeshophouder gelegd’.
Cannabis social club.
Bij een afsluitende vragenronde heeft Tim Vis nog gesproken over een rechter van het Haagse Hof mr. Borgesius die het arrest van OM niet ontvankelijk-verklaring zo dicht getimmerd heeft vlak voor diens pensioen dat de Hoge Raad er eigenlijk geen speld meer tussen kan krijgen, om geen herhaling van Checkpont te krijgen. Ook heb ik Tim Vis nog twee kwesties kunnen voorleggen.
1. Hoe ziet hij cannabis social clubs vanuit de strekking van het gedoogbeleid? ‘Daar kan ik heel kort over zijn: dat betekent simpelweg een georganiseerde overtreding van de opiumwet’.
Etiket.
2. HK: ‘Jou is wel bekend dat ik onderzoek doe naar de handhaving van opiumwet 3b lid 2, de uitzondering op het afficheringsverbod, er mag geen reclame voor cannabis worden gemaakt, maar er kan wel een etiket vanwege medische of wetenschappelijke doeleinden bij de gedoogde verkoop van cannabis worden verstrekt, dus zeg maar een etiket waarbij de vaststelling van de samenstelling op wetenschappelijke wijze is geanalyseerd op basis van geconttoleerde teelt-bemonstering, zoals bij bier. Welke randvoorwaarden zijn volgens Vis dan nodig om dit opiumwetsartikel te kunnen handhaven? Er staat een gemeente niets in de weg om een etiket met ingrediënt-informatie verplicht te stellen ten behoeve van de gedoogde context, aldus Vis. (Hij heeft denk ik niet kunnen vermoeden welke betekenis zijn antwoord impliceert…) De cannabisdetaillist vertelde daarbij over een coffeeshop die betrokken is bij de teelt & op de menu-kaart vermeldt wat erin zit. Ondanks de kwestie dat een incidentele, dan wel grotere coffeeshop zelf cannabis zou telen & testen hoe het kan dat het verstrekken van een etiket-waartoe gecontroleerde teelt noodzakelijk is- (door een wetenschappelijk lab!) nog geen onderdeel is van het gedoog-beleid kwam echter geen antwoord, waaruit ik opmaakte dat dit blijkbaar, bij deze toehoorder, een ongewelvallig onderwerp betreft.
Tim Vis vroeg me na diens eloquente spreekbeurt wat er op het etiket zou komen te staan. Dat zijn de acids/plantzuren, cannabinoiden & terpenen/geurstoffen van cannabis met doseringsindicaties & risico’s bij gebruik. Het gaat er dan niet om of er 15 % THC in zou moeten zitten met de strekking vanuit een in de opiumwet verankert artikel tbv een cannabis-etiket, legde ik uit, want is bovenal een doseringskwestie; dus hoeveel iemand in een jointje stopt. Opiumwet 3b lid 2 (wet camulet*) ligt dus in de lijn van wijlen Els Borst, D66 VWS-Minister, die bij de discussie over sterke wiet sprak over een positieve kwaliteitsnorm.
* Camulet is een ouderwetse term voor vredespijp, die diverse aanduidingen & benamingen kent, oa calumet, camulet, kalimet, kalumet. Camulet is vanwege gelijkklinkende amulet herkenbaar.
drs. Hester Kooistra – humanisticus te Amsterdam.
